Jump to content

  • Maddeler

    • malialdemir
      Hüseyin Rahmi Gürpınar (17 Ağustos 1864, İstanbul – 8 Mart 1944, İstanbul), Türk romancı ve gazeteci.
       
      Hayatı
      17 Ağustos 1864 tarihinde İstanbul'da doğdu. Hünkâr yaveri Mehmet Sait Paşa'nın oğlu olan Hüseyin Rahmi, üç yaşında iken annesinin ölümü üzerine, Girit'te bulunan babasının yanına gönderildi. İlkokula başladı ancak babasının evlenmesi üzerine altı yaşında tekrar İstanbul'a anneannesinin yanına gönderildi ve eğitimine burada devam etti. Yakubağa Mektebi, Mahmudiye Rüşdiyesi ve idadide okuyan Hüseyin Rahmi, tarihçi Abdurrahman Şeref Bey'in himayesiyle Mekteb-i Mülkiye'ye girdi (1878). Okulun ikinci sınıfında iken ciddi bir hastalık geçiren Hüseyin Rahmi buradaki öğrenimini yarıda bıraktı (1880). Kısa bir süre, Adliye Nezareti Ceza Kalemi'nde memur, Ticaret Mahkemesi'nde Azâ Mülazımı olarak çalışan Hüseyin Rahmi hayatını kalemiyle kazanmaya çalıştı.
       
      1887'de Tercüman-ı Hakikat gazetesinde yazmaya başlayan Hüseyin Rahmi, ardından İkdam ve Sabah gazetelerinde mütercim ve muharrir olarak çalıştı. II. Meşrutiyet döneminde 37 sayı süren Boşboğaz ve Güllâbi adlı bir gazete çıkardı. İbrahim Hilmi Bey ile birlikte çıkardığı Millet gazetesi de uzun ömürlü olmadı. Bundan sonra çalışmalarını İkdam, Söz, Zaman, Vakit, Son Posta, Milliyet ve Cumhuriyet gazetelerine neşretti. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 5. ve 6. dönemlerde Kütahya milletvekili olan Hüseyin Rahmi, ömrünün son otuz bir yılını geçirdiği Heybeliada'daki köşkünde 8 Mart 1944 tarihinde öldü ve oradaki Abbas Paşa Mezarlığı'na defnedildi.
       
      Edebiyat Hayatı
      Hüseyin Rahmi Gürpınar; İstanbul halkının toplumsal, töresel yaşantılarını, aile geçimsizliklerini, batıl inançlarını, yaşadığı çağdaki Türk toplumunun geçirmekte olduğu krizleri hümuristik bir mizah dehasile anlatır. Servet-i Fünuncuların yaşıtı olduğu halde, ayrı bir sanat görüşünü sürdürür. Romanlarındaki kahramanların çoğu 19. yy sonu İstanbul'un canlı, renkli insan, hayat manzaralarıdır. Eserlerinde Anadolu yoktur. Mizahı, güldürücü olduğu kadar, gülünç yönlerimizin yansıtılması, hicvedilmesi için gerekli bir araçtır.
      Hüseyin Rahmi, seçtiği tipleri seviyelerine uygun, ustaca konuşturur ve olayları gülünçlü, acıklı yönleriyle belirtir. Kuvvetli bir gözlem gücü vardır. Realist, natüralist bir görüşle "toplum için sanat" yapar. Ertem Eğilmez tarafından 1976 yılında çekilen Süt Kardeşler sinema filminin konusu Hüseyin Rahmi'nin Gulyabani (1913) isimli romanından uyarlanmıştır. Bağımsız sanatçılardan biri olarak da anılır.
       
      Edebi Kişiliği ve Edebiyat Anlayışı
      Naturalist bir yazardır. Ahmet Mithat Efendi'nin temsil ettiği edebi geleneği sürdürmüştür. Romanları teknik açıdan kusurludur. Dili sadedir. Eserlerindeki kişileri, yöresel şiveleriyle yansıtır. Sokağı edebiyata getiren sanatçıdır. Romanlarında sık sık olayla ilgisiz bilgiler verir ve olaya kendisini katar. Yapıtlarında İstanbul halkının günlük yaşantısından bahseder; eski İstanbul hayatını son derece canlı tasvirlerle ve kıvrak bir üslupla hikâyeleştirir. Eserlerinde 19 ve 20. yüzyılı gerçekçi ve yalın bir dil kullanarak betimlemiştir. Bundan dolayı halk tarafından sevilen bir yazar olmuştur. Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın romanları ve öyküleri yeni nesiller tarafından da kolayca anlaşılabilmesi için 1960 sonrasında içinde Mustafa Nihat Özön'ün de yer aldığı bir edebî kurulca sadeleştirilmişti. Bu sadeleştirme kimilerince yerinde bulunurken kimileri de özgün dilin dokunulmadan bırakılması gerektiğini savunmuşlardı.
       
      Eserleri
      Hikaye, oyun ve roman türündeki eserlerinin sayısı 54'tür.
      Eserlerinden bazıları:
      Şık (1889) İffet (1896) Son Arzu (1922) Tesadüf (1900) Metres (1899) Şıpsevdi (1911) Nimetşinas (1911) Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç (1912) Mutallaka(boşanmış kadın) (1898) Gulyabani (roman) (1913) Hakka Sığındık (1919) Efsuncu Baba (1924) Evlere Şenlik, Kaynanam Nasıl Kudurdu (1927) Muhabbet Tılsımı (1928) Namusla Açlık Meselesi (Öykü, 1933) Utanmaz Adam (1934) Eşkiya İninde (1935) İki Hödüğün Seyahati (1933) Katil Buse ( Öykü, 1933) Kadın Erkekleşince (Oyun, 1933) Gönül Ticareti (1939) Gönül Bir Yeldeğirmenidir Sevda Öğütür (1943) Dünyanın Mihveri Kadın Mı? (1949) Melek Sanmıştım Şeytanı (1943) Dirilen İskelet (1946) Deli Filozof (1964) Kaderin Cilvesi (1964) Namuslu Kokotlar (1973) Shikure Babezu (1974) Kaderin Cilvesi (1912) Gönül Ticareti (1911) Ölümüne Sevgi Namussuz Necdet Fiyasko Mürebbiye (1889) Hayattan Sayfalar Kadınlar Vaizi Kesik Baş (1942) İstanbul'da Bir Frank Ben Deli Miyim? (1925) İnsan Önce Maymun Muydu? Meyhanede Hanımlar (1924) Can Pazarı Ölüler Yaşıyor Mu? (1973) Şeytan İşi (1933) Cadı (1912) Cadı Çarpıyor Bir Muadele-i Sevda (1899) Tünelden İlk Çıkış (Öykü, 1934)
    • malialdemir
      1. article name or test title for linking to another articles in the same category
      2. or for linking to another articles in the another category
      3.
      Contents
      Sub Section

      Sub Section
      for Create a H2 section within the article
      4. = Contents
      Sub Section

      Sub Section
      = for Create a H3 section within the article
       Note: H3 section always must have an H2 section above that. which mens there is no way to use H3 section(s) alone and without need to H2 section
       Note: Every Section, automatically followed by a Table of contents as well.
      5. article name#Sub Section for link to a Sub Section within the article
      6. Hereke 
      Hereke 
      for substitution a Template article inside of other articles.
       Note: the ellement of template: always must used inside of markups, as well as Template article name as prefix
       example:
       Template name: template:List of ... 
       substitution in another articles:
    • malialdemir
      1. Maddeler Bölümü or Maddeler Bölümüne Git for linking to another articles in the same category
      2. or for linking to another articles in the another category
      3.
      Contents
      Sub Section

      Sub Section
      for Create a H2 section within the article
      4. = Contents
      Sub Section

      Sub Section
      = for Create a H3 section within the article
       Note: H3 section always must have an H2 section above that. which mens there is no way to use H3 section(s) alone and without need to H2 section
       Note: Every Section, automatically followed by a Table of contents as well.
      5. Maddeler Bölümü#Sub Section for link to a Sub Section within the article
      6. Hereke 
      Hereke 
      for substitution a Template article inside of other articles.
       Note: the ellement of template: always must used inside of markups, as well as Template article name as prefix
       example:
       Template name: template:List of ... 
       substitution in another articles:
    • malialdemir
      1. Ansiklopedi or Ansiklopedi for linking to another articles in the same category
      2. or for linking to another articles in the another category
      3.
      Contents
      Sub Section

      Sub Section
      for Create a H2 section within the article
      4. = Contents
      Sub Section

      Sub Section
      = for Create a H3 section within the article
       Note: H3 section always must have an H2 section above that. which mens there is no way to use H3 section(s) alone and without need to H2 section
       Note: Every Section, automatically followed by a Table of contents as well.
      5. article name#Sub Section for link to a Sub Section within the article
      6. Hereke 
      Hereke 
      for substitution a Template article inside of other articles.
       Note: the ellement of template: always must used inside of markups, as well as Template article name as prefix
       example:
       Template name: template:List of ... 
       substitution in another articles: 1. Maddeler Bölümü or Maddeler Bölümüne Git for linking to another articles in the same category
      2. or for linking to another articles in the another category
      3. ==Sub Section== for Create a H2 section within the article
      4. ===Sub Section=== for Create a H3 section within the article
       Note: H3 section always must have an H2 section above that. which mens there is no way to use H3 section(s) alone and without need to H2 section
       Note: Every Section, automatically followed by a Table of contents as well.
      5. Maddeler Bölümü#Sub Section for link to a Sub Section within the article
      6. for substitution a Template article inside of other articles.
       Note: the ellement of template: always must used inside of markups, as well as Template article name as prefix
       example:
       Template name: template:List of ... 
       substitution in another articles: {{Maddeler Bölümü}}
       

    • malialdemir

      Ansiklopedi

      By malialdemir, in Maddeler,

      1. Ansiklopedi or Ansiklopedi for linking to another articles in the same category
      2. or for linking to another articles in the another category
      3.
      Contents
      Sub Section

      Sub Section
      for Create a H2 section within the article
      4. = Contents
      Sub Section

      Sub Section
      = for Create a H3 section within the article
       Note: H3 section always must have an H2 section above that. which mens there is no way to use H3 section(s) alone and without need to H2 section
       Note: Every Section, automatically followed by a Table of contents as well.
      5. article name#Sub Section for link to a Sub Section within the article
      6. Hereke 
      Hereke 
      for substitution a Template article inside of other articles.
       Note: the ellement of template: always must used inside of markups, as well as Template article name as prefix
       example:
       Template name: template:List of ... 
       substitution in another articles: 1. Maddeler Bölümü or Maddeler Bölümüne Git for linking to another articles in the same category
      2. or for linking to another articles in the another category
      3. ==Sub Section== for Create a H2 section within the article
      4. ===Sub Section=== for Create a H3 section within the article
       Note: H3 section always must have an H2 section above that. which mens there is no way to use H3 section(s) alone and without need to H2 section
       Note: Every Section, automatically followed by a Table of contents as well.
      5. Maddeler Bölümü#Sub Section for link to a Sub Section within the article
      6. for substitution a Template article inside of other articles.
       Note: the ellement of template: always must used inside of markups, as well as Template article name as prefix
       example:
       Template name: template:List of ... 
       substitution in another articles: {{Maddeler Bölümü}}
      1. article name or test title for linking to another articles in the same category 2. article name or :c:categoryslagURL|article name|test title for linking to another articles in the another category 3. ==Sub Section== for Create a H2 section within the article 4. ===Sub Section=== for Create a H3 section within the article Note: H3 section always must have an H2 section above that. which mens there is no way to use H3 section(s) alone and without need to H2 section Note: Every Section, automatically followed by a Table of contents as well. 5. article name#Sub Section for link to a Sub Section within the article 6. for substitution a Template article inside of other articles. Note: the ellement of template: always must used inside of markups, as well as Template article name as prefix example: Template name: template:List of ... substitution in another articles:  
    • malialdemir

      Portre

      By malialdemir, in Maddeler,

      Dosya:Fayum02.jpg|küçükresim|sağ|upright=0.68|Bir gence ait Roma-Mısır [[Feyyum mumya portreleri|tabut portresi]]
      Dosya:MochePortrait.jpg|küçükresim|sağ|upright=0.82|Moche seramik portresi, [[Larco Müzesi, Lima, Peru]]
      '''Portre''', resim, fotoğraf, heykel ve benzeri sanat türlerinde bir kişinin yüzünün ve yüz ifadesinin betimlenmesi ile oluşturulan eserdir. Bu eserlerin amacı, kişinin görünüşünü, kişiliğini ve ruh hâlini yansıtmaktır. Bu sebeple fotoğrafçılıkta portreler enstantane olarak değil, belirli bir kompozisyon dahilinde kişinin poz vermesiyle çekilir. Portrelerde genelde, betimlenen kişi ressama ya da fotoğrafçıya doğru bakar ve bu sayede kişinin izleyiciye en başarılı şekilde aktarılması sağlanır.
      Krallar ve imparatorlar gibi önemli kişilere ait olmayan en eski portrelerden bazıları, Feyyum mumya portreleridir. Mısır'ın Feyyum bölgesindeki mezarlarda, mumyaların konulduğu tabutlara çizilen bu portreler, kuru iklim koşulları sayesinde bugüne ulaşmıştır. Bunlar, çeşitli freskler haricinde, bugüne ulaşmış olan tek Roma dönemi portre türüdür.
      Roma heykel sanatı dahilinde portreler, özellikle övücü olmayan gerçekçi betimlemeler yapılmaktaydı. 4. yüzyıl civarında, kişilerin görünüşleri, idealize edilmiş biçimlerde betimlenmeye başladı. Avrupa'da gerçekçi portre anlayışına dönüş, Orta Çağ'ın sonlarında, Burgonya ve Fransa'da gerçekleşti.
      Antik uygarlıklar arasında portreler üreten birkaç kültürden biri de Peru'daki Moche uygarlığıydı. Bu eserlerde kişilerin anatomik özellikleri ayrıntılı biçimde ve kesin doğrulukta betimlenirdi. Portreleri yapılan kişiler yönetici seçkin zümre, rahipler, savaşçılar ve ünlü sanatçılardı.<ref>Donnan, Christopher B. ''Moche Portraits from Ancient Peru'' University of Texas Press, 2004. ISBN 0-292-71622-2.</ref> Bu kişiler, hayatlarının çeşitli evrelerinde betimlenirdi. Tanrıların portreleri de yapılırdı. Bu eserlerde başlıklar, saç stilleri, takılar ve yüz makyajları gibi detaylara önem verilirdi.
      Batı uygarlığına ait en bilinen portrelerden biri, Leonardo da Vinci'nin kimliği belirsiz bir kadının portresi olan ''Mona Lisa'' eseridir. Bilinen en eski portre ise, 2006'da Fransa'daki Angoulême yakınlarında yer alan Vilhonneur mağarasında keşfedilen ve 27.000 yıllık olduğu tahminlenen duvar resmidir.<ref></ref>

      Contents
      Otoportre Portre fotoğrafçılığı Edebiyat Ayrıca bakınız Kaynakça Dış bağlantılar

      Otoportre

      Dosya:Vincent van Gogh - Self-Portrait - Google Art Project (454045).jpg|küçükresim|sağ|upright=0.8|[[Vincent Van Gogh'un otoportresi]]
      Otoportre, bir sanatçının kendi portresini çizmesidir. Orta Çağ'da yaygınlaşan bu türün bilinen ilk örneklerinden biri, Mısır firavunu Akhenaton'un heykeltıraşı olan Bak'ın, milattan önce 1365 civarında kendisinin ve karısının heykelini yapmasıdır. Ancak otoportrelerin tarihi muhtemelen mağara resimlerine kadar uzanır. Çeşitli yayınlarda, bugün artık mevcut olmayan bu tür duvar resimlerine ait bilgiler mevcuttur.

      Portre fotoğrafçılığı

      Portre fotoğrafçılığı tüm dünyada popüler bir endüstri olmuştur. Mezuniyet, evlilik gibi özel günler için çekilen portre fotoğrafları ya da tüm aileyi bir arada gösteren çeşitli fotoğraflar yaygındır. 
      Dosya:Thomas_Dilward_-_Brady-Handy.jpg|sol|upright=0.91|küçükresim|[[Thomas Dilward'ın Mathew Brady tarafından çekilmiş portresi]]
      Portreler, fotoğrafçılığın başlangıcından itibaren üretilmeye başladı. 19. yüzyıl ortalarında revaçta olan dagerreyotipi, ucuz bir portre üretme yöntemi olduğu için yaygınlaşmıştı. Bu talebin karşılanması için şehirlerde stüdyolar açılmaya başladı. Bu portreler, 30 saniyelik pozlama gibi dönemin teknik olanaklarını ve ressamvari estetik anlayışını yansıtıyordu. Kişiler genelde boş fonların önünde oturtuluyor, tepedeki bir pencere ya da aynalar yoluyla elde edilen ışıkla ışıklandırılıyordu. Fotoğrafçılık tekniklerinin gelişmesiyle, fotoğrafçılar stüdyolarında çıkıp savaş alanlarında, okyanus yolculuklarında ve vahşi doğada insanları fotoğraflamaya başladı. William Shew'in ''Daguerreotype Saloon'', Roger Fenton'ın ''Photographic Van'' ve Mathew Brady'nin ''What-is-it?'' serileri, stüdyo dışında çekilen portrelerin standartlarını belirledi.


      Edebiyat


      Edebiyatta portre terimi, bir kişinin ya da nesnenin yazılı betimlemesi ya da analizi için kullanılır. Yazılı bir portre oldukça ayrıntılıdır ve yüzeyde görünenlerden fazlasını içerir. Örneğin Patricia Cornwell, ''Portrait of a Killer'' isimli kitabında, Karındeşen Jack'i kişiliğine, geçmişine ve muhtemel cinayet sebeplerine, cinayetlerine dair gazete haberlerine ve polis soruşturmalarına yer vermişti.

      Ayrıca bakınız

      * Karikatür

      Kaynakça



      Dış bağlantılar



      * [http://www.npg.si.edu/ Smithsonian Institution'daki Ulusal Portre Galerisi]
      * [http://www.npg.org.uk/ Londra Ulusal Portre Galerisi]
      * [http://www.portret.ru/ Moskova Ulusal Portre Galerisi]
      * [https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/2298 Eski Portreler - SALT Araştırma Merkezi] (Yüksek Çözünürlük, Açık Erişim, İndirilebilir - ↓)

Hakkımızda

Belge Port internet sitemiz 2003 yılından günümüze aktif olarak yayın yapmaktadır.

Dost Sitelerimiz

Bünyemize ait olan diğer internet sitelerimiz.

Sosyal Ağ

Belge Port'un amacı insanları birbirine bağlayarak iletişimde kolaylık sağlamayı, bilgi ve belgeye daha hızlı ulaşabilmeyi hedeflemiştir.

İletişim

Belge Port'un amacı insanları birbirine bağlayarak iletişimde kolaylık sağlamayı, bilgi ve belgeye daha hızlı ulaşabilmeyi hedeflemiştir.

×
×
  • Create New...